در حالت کلی اگر بخواهیم در مورد بهترین پروتز متحرک دندان نظری بدهیم باید ایتدا با پروتز دندان و انواع و اقسام و کاربرد های آنها آشنا شویم.سپس در ادامه بهترین نوع پروتز متحرک دندان را معرفی می کنیم.
پروتز دندان چیست؟
پروتز دندان روشی است برپایه دندانپزشکی زیبایی که براساس آن جای دندان ها و یا قسمت هایی ازآنها که از بین رفته اند پر می شود. به عبارت دیگر زمانی که دندان ها به دلایل گوناگونی از جمله پوسیدگی و خرابی، شکل طبیعی و اولیه ی خود را از دست می دهند و یا حتی به طور کلی از بین می روند، پروتز های دندانی جایگزین مناسبی برای دندان های از دست رفته و یا ترمیم دندان های اسیب دیده می باشند. بهترین پروتز دندانی برای هر فرد متفاوت است و دندانپزشک متخصص با توجه به شرایط دهان، دندان ها و فک، تشخیص می دهد که چه نوع پروتزی بیشترین عملکرد و کاربرد را برای بیمار دارد.
چرا باید برای دندان های از بین رفته جایگزین داشته باشیم؟
- حفظ سلامت و بهداشت دهان و دندان و زیبایی
- جلوگیری از جا به جایی مضر دندانی و کج شدن دندان ها به سمت فضاهای خالی از دندان
- جلوگیری از افزایش خطر ابتلا به بیماری لثه
- جلوگیری از تحلیل رفتگی استخوان فک
- تضمین سلامتی دندان های باقیمانده
- جلوگیری از ایجاد مشکلات گوارشی ناشی از درست جویده نشدن غذا
انواع پروتزهای دندانی
در حالت کلی پروتز های دندانی به دو نوع تقسیم می شوند: پروتز ثابت و پروتز متحرک.در ادامه به طور مفصل پروتز ثابت و متحرک دندان و انواع آنها را توضیح می دهیم.
پروتز دندانی ثابت
پروتز ثابت که عموما با نام روکش دندان در بین افراد جامعه شناخته می شود، بر روی ایمپلنت یا دندان فرد به طور ثابت کار گذاشته می شود و بیمار نمی تواند آن را از دهان خودخارج کند. انواع پروتز های دندان ثابت عبارت اند از :
روکش(تاج) تک واحدی دندان
زمانی که ساختار دندان یا قسمت هایی از دندان شکسته یا ترک خورده یا فرسوده شده باشند و نیاز به مراقبت و حفاظت بیشتری داشته باشد از روکش برای آن دندان استفاده می شود. در این صورت علاوه بر داشتن ظاهری زیبا، به عمل جویدن بهتر غذا هم کمک می کند. تاج های دندان در صورت مراقبت درست و رعایت نکات بهداشتی از جمله زدن مسواک و نخ دندان روزانه، باید ۱۵ تا ۲۰ سال دوام بیاورند.
بریج یا پل دندانی
زمانی که بیمار بیش از یک دندان خود را از دست داده باشد ولی در اطراف آنها هنوز دندان های سالم وجود داشته باشند ازبریج یا پل دندان استفاده می شود. بدین صورت که دیواره های دندان های مجاور فضای خالی تراشیده می شود، سپس به منظور پر کردن فضای خالی یک پل یا بریج بین دو دندان زده می شود.
بریج دندان می تواند از جنس سرامیک، طلا یا آلیاژهای دیگر باشد. با این روش ضمن زیبایی دندان ها، جای دندان های افتاده به راحتی پر می شود و شخص در جویدن غذا دیگر مشکلی نخواهد داشت.عمر بریج ها به طور متوسط ۵ تا ۷ سال می باشد اما اگر دندانپزشک شما مهارت کافی را داشته باشد حتی تا ۱۰ سال می توانید از بریج دندان با رضایت کامل استفاده کنید.
ایمپلنت دندان
یکی از موفق ترین درمان ها برای دندان های از دست رفته ایمپلنت دندان می باشد. فرایند کار بدین صورت است که یک میله ی کوچک و پیچی شکل با عنوان پایه ی ایمپلنت، طی یک عمل جراحی توسط جراح دندانپزشک درون لثه و فک قرار داده می شود.
بعد از گذشت چندین روز پایه ی ایمپلنت به استخوان اطراف جوش می خورد و زمان آن می رسد که تاج مصنوعی زوی آن پایه سوار شود. در ایمپلنت دندان پایه ی ایمپلنت نقش ریشه ی دندان را بازی میکند و روکش یا تاج به عنوان دندان روی آن قرار می گیرد.
ایمپلنت دندان در ۹۸ درصد مواقع برای افراد جواب می دهد و یکی از ماندگارترین (تا آخر عمر) روش ها برای داشتن دندان می باشد .به همین دلیل اخیرا بسیار مورد توجه بیماران قرار گرفته است و افراد دیگر نگرانی چندانی بابت از دست دادن دندان هایشان ندارند.
البته باید به این نکته ی مهم توجه کرد که در جراحی های دندانپزشکی حتی اگر بهترین مارک ایمپلنت را استفاده کنید باز هم موفقیت کاشت دندان شما تا ۸۰ درصد به مهارت دندانپزشک شما بستگی دارد.
پروتز های متحرک دندانی
پروتز متحرک همانطور که از اسمش پیداست به راحتی توسط خود بیمار داخل دهان گذاشته و برداشته می شود. یک مثال بارز از پروتز متحرک دندان که همه ی ما می شناسیم دندان های مصنوعی هستند و زمانی به کار می روند که شخص تمام دندان های یک فک یا هر دو فک خود را از دست داده باشد.
پروتز های متحرک دندان بین سالمندان بسیار محبوب است. ممکن است ابتدا برای بیمار احساس ناخوشایندی داشته باشند ولی رفته رفته شخص به آنها عادت می کند. انواع پروتز های متحرک دندانی عبارت اند از:
پروتز متحرک کامل دندان (فول دنچر)
این نوع از پروتز های متحرک همان دندان های مصنوعی هستند که همه ی ما در دهان پدر بزرگ ها و مادربزرگ هایمان دیده ایم. زمانی از این پروتز استفاده می شود که تمام دندان های فک پایین یا بالا از بین رفته باشد و فرد متقاضی کاشت ایمپلنت نباشد.
مزایاو معایب دندانهای مصنوعی نسبت به کاشت ایمپلنت
- هزینه ی دندان مصنوعی نسبت به کاشت دندان بسیار کمتر است.
- کاشت ایمپلنت نیاز به عمل جراحی دارد ولی دندان مصنوعی نیازی به عمل ندارد.
- دندان مصنوعی هیچ حمایتی از استخوان فک نمی کند ولی ایمپلنت بافت لثه و استخوان فک را حفظ می کند و از تحلیل لثه و تاثیر آن بر زیبایی جلوگیری می کند.
- ایمپلنت مادام العمر است اما دندان مصنوعی عمر خیلی طولانی ندارد و در حالت ایده ال پس از ۷ تا ۱۵ سال باید تعویض شود.
- ایمپلنت شباهت بیشتری به دندان های طبیعی دارد.
- دندان مصنوعی محدودیت غذایی دارد. مثلا غذاهای سفت و چسبناک را با آن نمی توان جوید ولی ایمپلنت از این نظر هیچ محدودیتی ندارد.
- اگر فرد چاق یا لاغر شود باید قالب جدیدی از دندان مصنوعی سفارش بدهد ولی تغییر وزن در دندان های کاشته شده تفاوتی ایجاد نمی کند.
- مراقبت و بهداشت دندان های ایمپلنت مانند دندان های طبیعی است ولی دندان های مصنوعی را باید از دهان خارج کرد و شستشوی سخت تری دارند.
پروتز متحرک دندان تکه ای (پارسیل)
اگر تنها یک یا چند دندان در هر فک را از دست داده اید پروتز دندان تکه ای بسیار مناسب است .در این روش چند دندان مصنوعی توسط یک اسکلت فلزی به هم متصل شده اند و سپس روی یک پایه ی پلاستیکی و همرنگ لثه قرار می گیرند. این مجموعه توسط گیره های فلزی به دندان های اصلی وصل می شوند اما گیره ها دیده نمی شوند و ساخت محکم و با کیفیتی دارند.
پروتز های دندان پارسیل(Partial Dentures) را در سه جنس مختلف می توان ساخت :
پروتزهای دندانی متحرک با بافت اکریلیک
این مدل از دندان مصنوعی پارسیل، یک پایه از جنس اکریلیک به عنوان لثه دارد و یک یا چند دندان هم بسته به نیاز بیمار از همین جنس اکریلیک ولی فشرده تر و محکم تر دارد که با گیره های فلزی به دندان های اصلی وصل می شوند.
این مدل کیفیت لازم را ندارد و به عنوان یک درمان موفتی استفاده می شود و بنابراین نسبت به مدل هایی که در ادامه شرح می دهیم دوام کمتری دارد و کم هزینه ترین نوع پروتز پارسیل است .همچنین ظاهری حجیم و کلفت دارد که برای همه خوشایند نیست.
پروتز دندانی پارسیل متحرک کروم و کبالت با چارچوب فلزی
پایه ی این مدل از پروتز های متحرک دقیقا همرنگ لثه ها می باشد و دندان هایی بسیار طبیعی با کمک یک الیاژ فلزی به هم متصل شده ند. این نوع پروتز اتصالات دقیق تری دارد و بنابراین دارای کیفیت قابل قبول می باشد و هزینه ی بیشتری نسبت به پروتز پارسیل اکریلیک دارد.
پروتز دندانی پارسیل ژله ای
در این مدل از پروتز های متحرک پارسیل لثه ها انعطاف پذیری بالایی دارند و جنس آنها از نوعی پلاستیک ژله ای و نرم می باشد. همچنین کاملا رنگ آنها شفاف و مانند رنگ طبیعی لثه است.
این گونه از پروتز های متحرک به دلیل انعطاف پذیری بالایی که دارند راحت تر در دهان جامی افتند و نیازی به گیره های فلزی ندارند و بنابراین زیبایی و راحتی بیشتری دارند و ازاین جهت بسیار مورد توجه جوانان قرار گرفته است.
از دیگر مزایای پروتز های ژله ای این است که بسیار سریع آماده می شوند و کم ترین نرخ حساسیت را دارند. احتمال شکستن این نوع پروتز ها بسیار کم تر از انواع دیگر است.
پروتز متحرک دندان اوردنچر
این نوع از پروتز مانند پروتز فول دنچر (دندان مصنوعی) است با این تفاوت که در پروتز اوردنچر دندان های مصنوعی روی چند پایه ی ایمپلنت قرار می گیرد و قابلیت گذاشتن و برداشتن دارند. این روش در مقایسه با دندان مصنوعی راحت تر است و برعکس دندان های مصنوعی که در دهان لغزش دارند، کاملا محکم می مانند و جویدن و صحبت کردن با دندان های اوردنچر بدون مشکل است.
بهترین پروتز متحرک دندان چیست؟
حال که با انواع پروتز های دندان ازجمله پروتز های ثابت و متحرک و انواع آنها آشنایی نسبی پیدا کردیم، می توانیم در مورد بهترین پروتز متحرک دندان نظر بدهیم.
دندانپزشک متخصص تا جایی که بتواند از کشیدن دندان امتناع می کند و با استفاده از روش های مختلف دندان ها راترمیم می کند، اما ناچارا بعضی مواقع دندان از بین می رود و دندانپزشک مجبور می شود دندان بیمار را بکشد. بهترین جایگزین برای دندان کشیده شده چه یک دندان باشد چه همه ی دندان ها، ایمپلنت یا همان کاشت دندان می باشد. که البته نوعی پروتز ثابت است و قابلیت برداشتن ندارد و اگر خوب از آن مراقبت شود تا زمانی که فرد زنده است کارایی لازم را دارد.
اما بعضی مواقع با تشخیص دندانپزشک نسبت به شرایط دندان های باقی مانده، ضخامت استخوان فک، بیماری های مختلف درفرد، سن بیمار و…تصمیم گیری بر این می شود که بیمار از پروتز های متحرک دندانی استفاده کند.
می توانیم این گونه بگوییم که در صورتی که یک یا دو دندان از دست رفته باشند پروتز متحرک بریچ و پروتز متحرک پارسیل بهترین گزینه است اما اگر همه ی دندان ها یا تعداد زیادی ازآنها از بین رفته باشد پروتز متحرک اوردنچر (بر پایه ی ایمپلنت) گزینه ی مناسبی است.
بهترین مارک پروتز متحرک دندان (دندان مصنوعی) در ایران وجهان کدام است؟
اگر بخواهیم به طور خلاصه بگوییم شرکت های فعال دنیا در ساخت دندان مصنوعی یا پروتز متحرک دندان عبارت اند از:
پروتزهای متحرک دندان ساخت آلمان
شرکت خصوصی ایوکلار آلمانی که از اوایل قرن ۱۹ شروع به کار کرده و امروزه محصولات بسیار با کیفیت خود از جمله دندان مصنوعی کامپوزیتی اورال پریمیوم، را به حدود ۱۲۰ کشور دنیا صادر می کند ودر ۲۹ کشور نمایندگی فروش کالاها و مواد دندانپزشکی دارد.
از دیگر شرکت های آلمانی فعال در این حوزه شرکت هراوس و همچنین شرکت ویتا هستند. شرکت ویتا با حود ۴۰ سال سابقه ی فعالیت، دندان مصنوعی اکرلیکی با مارک پلاس و ویتاپن را تولید می کند، که یکی از بهترین دندان های مصنوعی دنیا در کیفیت، مواد و زیبایی می باشد.
پروتزهای متحرک دندان ساخت آمریکا
شرکت آمریکایی دنتسپلی سیرونا که دندانهای مصنوعی پورتریتا آیپن را تولید کی کند و محصولات دندانپزشکی خود را به ۱۲۰ کشور جهان صادر می کند و در ۲۱ کشور نمایندگی فروش و کارخانه ی تولیدی دارد. دندان مصنوعی های ثابت یا به عبارتی پروتز های ثابت، که توسط این شرکت تولید می شود، بهترین مارک دندان مصنوعی در دنیا می باشد.
پروتزهای متحرک دندان ساخت ژاپن
شرکت ژاپنی شوفو با تولید دندان های مصنوعی با مارک ویراسیا توانسته است خود را به پای بهترین برند های دندان مصنوعی در دنیا برساند. این شرکت نزدیک به ۱۰۰ سال سابقه ی فعالیت در حوزه ی ساخت محصولات دندانپزشکی دارد و در چندین کشور نمایندگی فروش دارد.
پروتزهای متحرک دندان ساخت ایران
دندانهای مصنوعی ایرانی عبارت اند از سوپر برلیان، یاقوت و نچرال دنت .این سه مارک از دندان های مصنوعی مخصوصا مارک سوپر برلیان در نوع خود قدرت رقابت با دندان های مصنوعی آلمانی و آمریکایی را دارد و کاملا مقرون به صرفه و با کیفیت می باشد و در تمام فروشگاه ها ی تجهیزات دندانپزشکی در سایر شهر ها قابل دسترس است.
